Bij het ROC Da Vinci hadden ze onlangs een mini symposium over de loopbaan. Hoe behoud je passie in je vak als docent ook in de latere fases van je loopbaan? Centraal in de presentaties stonden de 7 principes van Leonardo da Vinci.
Curiosita: Een onverzadigbaar nieuwsgierige benadering van het leven en een niet aflatend streven naar permanent leren.
Dimostrazione: Een voornemen om kennis te toetsen aan ervaring; volharding en de bereidheid om van fouten te leren.
Sensazione: De voortdurende verfijning van de zintuigen, met name het zien, als middel om de ervaring te verlevendigen.
Sfumato: Een bereidheid om dubbelzinnigheid, paradoxen en onzekerheid te verwelkomen.
Arte/Scienza: De ontwikkeling van het evenwicht tussen wetenschap en kunst, logica en verbeelding. Denken met beide hersenhelften.
Corporalita: Het streven naar gratie, handvaardigheid, conditie en houding.
Connesione: De erkenning en waardering van de onderlinge verbondenheid van alle dingen en verschijnselen.
Van verliefdheid naar liefde
Naast verschillende eigen sprekers die telkens een van deze principes uitwerkte, was er ook een presentatie van Frans Meijers, gespecialiseerd onderzoeker in de relatie tussen educatie, arbeid en levensloop. Hij vroeg de aanwezigen hoe zij ervoor hadden gekozen om verliefd op iemand te worden. En op welk moment ze hadden besloten dat verliefdheid liefde was geworden. Naar de mening van Meijers is passie in je werk op jonge leeftijd vaak nog wel aanwezig, maar neemt het risico met de jaren toe dat er vanzelfsprekendheid optreedt, dat je vergeet waarom je ooit met hart en ziel je keuze hebt gemaakt. Volgens Frans Meijers ga je ga je van verliefdheid naar liefde door grenservaringen te ondergaan en door de dialoog te zoeken. Grenservaringen spelen zich letterlijk af op het snijvlak, daar waar je frictie toelaat, in het echte contact tussen mensen. Hij noemt dat ook wel de plek der moeite. Als je die durft te betreden, ontdek je ook dat het tegelijk de plek van mogelijkheden is. Hij nodigde de aanwezigen uit om hun rol als docent eens kritisch te beschouwen. Hoe vaak is onderwijs eenrichtingsverkeer en monoloog en hoe vaak is er ruimte voor echte dialoog? Om dialoog tot stand te brengen, gaf Meijers de volgende tips:
-Begin met vragen naar betekenisvolle ervaringen en let daarbij op emotiewoorden
-Laat de leerling een klein verhaal vertellen over de bewuste ervaring
-Vraag naar vergelijkbare situaties, waarin dergelijke ervaringen zich voordeden en zorg daarmee voor verbreding en verdieping van het verhaal van de leerling
-Ontdek de patronen in de afzonderlijke verhalen en laat zien hoe die uiteindelijk de bouwstenen zijn voor het grotere verhaal
Groeien door paradox
Als we accepteren dat de werkelijkheid altijd dualiteit met zich meebrengt, kun je de spanning tussen wat nu is en wat kan worden, gebruiken om ontwikkeling te stimuleren. Het vraagt, zoals Leonardo dat demonstreerde, de vaardigheid om tegelijk de voorgrond en achtergrond te ervaren, de beleving en het beleefde.