(Jette Vonk) Het moment dat het voor mij duidelijk werd dat het allemaal anders zou kunnen, was toen ik te horen kreeg dat mijn levensverwachting gemiddeld nog twee jaar was. Ik was 33 jaar oud en had net de tweede verjaardag van mijn zoon gevierd toen ik de diagnose ‘uitgezaaide borstkanker’ kreeg. Niets meer aan te doen, u gaat terug naar af. Terug naar af was het zeker, maar dit betekende in mijn geval gelukkig ook terug naar start.
Wanneer je leven op deze manier ineens op zijn kop komt te staan worden alle clichés bewaarheid. Het leven staat letterlijk stil. Het liefst was ik onder het grijze linoleum van de polikamer gekropen om er nooit meer onderuit te komen. Laat mij hier maar liggen, ga maar naar huis en vergeet niet af te sluiten, ik zal proberen verdwenen te zijn wanneer jullie morgen weer terugkomen. Je betreedt een niemandsland, een plek waar geluid noch daglicht tot doordringt. Waar je richtingloos zoekende bent, als in een verlaten woestijn. Toch raakten we weer buiten, mijn man en ik, buiten waar de wereld gewoon door bleek te razen, zich niets aantrekkend van het drama wat zich zojuist in ons leven had voltrokken. En daar buiten op het dorre naaldendek van de parkeerplaats wist ik een aantal dingen ineens heel zeker: wij gaan dit doen, jij en ik en ons kind en we doen het op onze manier, alle ballast, onzin en geconditioneerdheid gaat nú overboord.
Mijn hart stond die eerste dagen wagenwijd open, soms voelde het wel eens alsof het aan de buitenkant van mijn lichaam klopte. Nooit eerder was ik zo kwetsbaar, nooit eerder was er zoveel oprechtheid tussen mij en de mensen om mij heen. Het oeverloze redeneren en rationaliseren was eindelijk voorbij, mijn hart had de teugels in handen genomen. En gelukkig wist mijn hart precies wat te doen, wat mijn diepste verlangens waren, mijn grootste talenten en stoutste dromen. Mijn hart bleek feilloos te weten wat mijn pad moest zijn.
Bucketlist
Enkele dagen na de fatale boodschap begon ik orde op zaken te stellen. Wat te doen als je misschien nog maar twee jaar leeft? Ik maakte de welbekende bucketlist. Schrijven, dat wilde ik. Al jaren werkte ik als freelancer voor verschillende media, maar nooit had ik echt mijn hart durven volgen. Ik hield mezelf al jaren voor dat het er ooit nog wel van zou komen, die stukken over mijn reizen door Italië, dat boek. Maar ik verzon even vaak smoezen om er niet aan te hoeven beginnen. Te bang dat ik niet zou slagen, te laf om in mezelf te geloven. Vastberaden dat alles op zijn kop moest startte ik toen mijn eigen weblog, want waarom wachten tot iemand anders mijn stukken zou willen plaatsen? En waarom bang zijn dat men het niet wilde lezen, dan deden ze het toch niet?
Op reis, dat wilde ik ook, met z’n drieën. Op bezoek bij verre vrienden die ik miste, altijd, maar vooral nu. En dan door naar Bali, want daar droomde ik al jaren van. Niets te hoeven en de dagen traag aan elkaar te rijgen zonder al de poespas van thuis. Maar hoe moest dat met werk, geld en het huis? Ineens bleek ook dit allemaal te kunnen. We verhuurden ons huis, ik zei mijn opdrachten als freelancer op, mijn man nam onbetaald verlof, we schraapten uit alle hoeken en gaten geld bijeen en weg waren we (pensioen-spaargeld doet niet veel onder de zoden). Waarom konden we dit niet eerder? Wat hield ons tegen? Niets dan de beperkingen van onze verbeeldingskracht, zo bleek.
Ontdekkingstocht
Maar hoe hard de dreun ook is, hoe heftig je je wereld ook kantelt of voor je gekanteld wordt, er blijft voortdurend werk aan de winkel. Niets is voor niets en je dromen najagen, je eigen pad volgen, blijft lastig voor een groepsdier als de mens. Ik merk dat ik nog telkens terug dreig te vallen in oude patronen, die zitten nu eenmaal het lekkerst. Op Bali ging ik op een spirituele ontdekkingstocht, want ik wist dat daar nog veel voor mij en mijn gezondheid te halen viel. Van medicijnvrouwen in het bos tot bekende Balinese healers, het was een constant gevecht tussen hoofd en hart. Hoe ongelofelijk geconditioneerd we raken in ons leven, hoe ongelofelijk weinig ruimte we hebben voor het magische, het goddelijke, het spirituele of hoe je deze beleving ook wilt noemen. Terwijl dit de plek is waar ik mezelf, na tientallen overgaven, uiteindelijk gevonden heb. Een plek waar alle angst verdwijnt en ik leer in het nu te leven, niet langer gefocust op anderen of de toekomst.
Maar een gevecht blijft het, niet elke dag, soms niet eens elke week. de duistere gedachten vinden telkens wel weer een kier om door naar binnen te glippen en de sleur van het dagelijks leven krijgt onvermijdelijk weer vat op me wanneer ik mijn aandacht laat verslappen. Het is een kanteling die telkens geneigd is door zijn eigen kracht terug te zwiepen. Maar wanneer je de bodem van je bestaan eenmaal geraakt hebt weet je in ieder geval waar je staat, wat je basis is. En dat maakt dat ik telkens weer opnieuw mijn voeten stevig op de grond plaats, om niet te wankelen en om te kijken waar ik sta. Waar ben ik nu in mijn leven, zit ik nog op mijn pad, werk ik aan de dingen die mijn leven zin geven, die er toe doen voor mij? En heel vaak mag ik mij gelukkig prijzen met het antwoord, zoals nu, wanneer ik schrijf. We zijn inmiddels ruim anderhalf jaar verder, mijn weblog is een succes, mijn eerste stuk over Italië is verkocht en aan mijn boek wordt gewerkt. Mijn schrijftafel staat niet langer in een bovenwoning in een drukke binnenstad, maar voor een raam met weidse uitzichten op de weilanden rondom onze boerderij op mijn geboortegrond. Ja, er staat ook opnieuw een chemo op de agenda, maar zolang ik schrijf voel ik geen angst omdat ik weet: dit bén ik, dit is míjn leven en ik heb de kracht om het te maken zoals het moet zijn.
Jette Vonk
Het Kantelingsalfabet
Dit is het hoofdstuk van Jette Vonk uit Het Kantelingsalfabet. Een unieke co-creatie van meer dan 100 auteurs, redacteuren en partners die, vanuit de gedachte ‘Verandering begint met delen, binnen vier maanden samen een boek realiseren met meer dan 90 hoofdstukken over kantelen. Deelnemende auteurs zijn onder andere Jan Rotmans, Guido van de Wiel, Nynke Schaaf, Richard van der Lee, Sabine van Baal, Henkjan Smits, Bruno Rouffaer, Crystal Kwee en Arko van Brakel. De hoofdthema’s zijn; persoonlijk kantelen, samenleving, onderwijs en organisatievernieuwing. Lees meer over dit ludieke initiatief op de website van Uitgeverij De Alfabetboeken (www.dealfabetboeken.nl) of teken alvast in voor Het Kantelingsalfabet in de bookshop van De Alfabetboeken voor € 12,99, inclusief verzendkosten, door hier te klikken.
Dit unieke boek wordt begin april uitgeleverd en is alleen verkrijgbaar in de bookshop van De Alfabetboeken.