I was gonna drown, then I started swimming
I was going down when I started winning
(The Sound 2010)
Als een boemerang …
We hebben te maken met fundamentele tekortkomingen in de systemen, die we met elkaar hebben opgetuigd om onze samenleving in te richten en economische ontwikkeling te stimuleren. Systemen en processen waren bedoeld om grip te krijgen op uitkomsten, om te controleren, te beheersen en te sturen. De wereld als een spreadsheet, de mens aan de knoppen van groei en succes. Efficiency, kostenreductie en risico reductie werden de nieuwe mantra’s van bestuurders, beleidsmakers, investeerders en captains of industry. In weerwil van deze krampachtige ijver om alles en iedereen te onderwerpen aan productietargets, meetbare output en winstmaximalisatie, bleken diezelfde systemen steeds kwetsbaarder voor verstoringen, disruptieve ontwikkelingen en groeiende weerstanden uit de samenleving.
The shit hits the fan
De systemen waar we afhankelijk van zijn geworden, worden momenteel extensief getest op hun weerbaarheid en vermogen tot veranderen. Dat geldt voor ons onderwijs, ons voedsel en onze gezondheid, voor energie en klimaat, transport en economie. We ervaren het falen van de systemen concreet in tijden van crisis, als IT netwerken haperen, het openbaar vervoer stagneert, de zorgcapaciteit tekort schiet, ontwikkelingskansen van kinderen en jongeren in het gedrang komen, als schaarste ontstaat van noodzakelijke grondstoffen en producten en als we worden geconfronteerd met vervuiling en massale infectieziekten.
Meer dan vaardigheden
Omgaan met het onverwachte, met onzekerheid en chaos vraagt om het ontwikkelen van veerkracht. Daarmee kunnen we problemen weliswaar niet voorkomen, maar we kunnen er wel beter mee leren omgaan. Daarbij komt dat veerkracht ook het zelf-lerend vermogen versterkt dat nodig is om voedende en duurzame systemen tot stand te brengen. Organisaties en systemen worden veerkrachtig als ze (bio)divers zijn, als ze in openheid energie en kennis uitwisselen, als ze slim en respectvol samenwerken en zich gemakkelijk kunnen aanpassen. In tegenstelling tot wat sommige adviseurs beweren, is agile werken geen vaardigheid, maar eerder een state of mind, een collectief bewustzijn van waaruit je samen intrinsiek gemotiveerde keuzes maakt.
Hoe herstellen we de balans?
Weerbaar en veerkrachtig zijn in tijden van disbalans, onzekerheid en veranderingen. Dat vraagt nogal wat van organisaties, profit en non-profit. Maar net zo goed van ieder van ons afzonderlijk. Er is dringende aandacht nodig voor het herstellen van de balans op meerdere domeinen, een herstel van vertrouwen en het terugbrengen van de menselijke maat. Met als doel vitale en duurzame organisaties, gezonde en gelukkige mensen en een samenleving waarin we elkaar ontmoeten en versterken vanuit diversiteit. Voor overheden, maar ook voor bedrijven en instellingen zijn er verschillende uitdagingen die vragen om ‘anders doen, denken en organiseren’.
Uitdagingen die direct samenhangen met wezenlijke behoeften en noodzakelijke transities in de samenleving
- De behoefte aan zeggenschap en participatie; hoe geef je een stem aan wie nog onvoldoende wordt gehoord?
- De noodzaak tot verduurzaming; hoe creëren we een circulaire economie, met groene en korte ketens, gezonde keuzes en minder verspilling?
- De behoefte aan betekenisvol onderwijs; hoe creëren we een dynamisch en ontwikkelingsgericht curriculum, gericht op kritisch denken, omgevingsbewustzijn en creatief samenwerken?
- De behoefte aan relatiekracht; hoe versterk je vertrouwen en samenwerking tussen partijen met uiteenlopende belangen, hoe maak je abstracte diensten persoonlijk en zichtbaar?
- De behoefte aan verbeeldingskracht; hoe stimuleren we de inzet van kunst en cultuur voor het betekenis geven en creëren van een nieuwe werkelijkheid?
- De behoefte aan eigen regie en verantwoordelijkheid; hoe stimuleren we dat mensen vanuit hun persoonlijke identiteit en kwaliteiten verantwoorde keuzes maken en waardevol kunnen bijdragen?
- De behoefte aan samenredzaamheid; hoe versterken we gemeenschapszin in alle levensdomeinen, hoe organiseren we coöperatie en co-creatie?
- De behoefte aan betekenisvol ondernemerschap; hoe verbinden we verdienmodellen met het creëren van maatschappelijke meerwaarde? Hoe kan sociaal en betrokken ondernemen bijdragen aan een inclusievere samenleving?
- De behoefte aan vernieuwende ecosystemen; hoe kunnen we technologie inzetten in het belang van mens en natuur, zoals artificial intelligence en cyberphysica?
Kijken we naar de belangrijkste trends in organisatie ontwikkeling en human resources management, dan staan vooral de volgende 5 strategische aandachtsgebieden op de agenda van besturen en directies.
1. EMPLOYER BRANDING; HOE CREËREN WE VOORKEUR? HOE VERSTERKEN WE DE REPUTATIE?
2. WENDBAARHEID; HOE BLIJVEN WE INNOVEREN EN PRO-ACTIEF ONTWIKKELEN?
3. VITALITEIT EN DUURZAME INZETBAARHEID; HOE BEVORDEREN WE GEZONDE WERKOMSTANDIGHEDEN EN DIGITALE VAARDIGHEDEN, HOE STIMULEREN WE EEN GEZONDE LEEFSTIJL EN BORGEN WE EEN GOEDE WERK-PRIVE BALANS?
4. ARBEIDSMARKT; HOE TREKKEN WE TALENT AAN? HOE BEHOUDEN EN ONTWIKKELEN WE MEDEWERKERS?
5. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN; HOE VERDUURZAMEN WE PRODUCTIE, PROCESSEN EN GEDRAG?
Omarm wat mogelijk is
Transities in de samenleving en in organisaties op gang brengen, begint in eerste instantie bij onszelf. Waar we in geloven, de waarden waar we naar leven. In ons vakmanschap laten we zien waartoe we in staat zijn. En als we ons verbonden voelen, laten we dat horen. We ontwerpen samen nieuwe mogelijkheden en zijn de verandering die we voor de wereld wensen. Als bestaande zekerheden wegvallen, wat blijft er dan over? En op welke waarden en kwaliteiten bouw je dan verder? Dit is het moment om los te laten wat niet meer werkt, te waarderen wat goed gaat en nieuwe mogelijkheden te creëren. Om te werken aan een duurzame, toekomstgerichte organisatie.
Met elkaar vorm geven aan een nieuw verhaal
Story-Coach Raymond Godding en Communicatie strateeg Ilonka De Ridder ontwikkelden Power the Future, een interactieve methodiek die jou helpt de kracht van medewerkers in te zetten, betrokkenheid te versterken en zo vorm te geven aan een gezamenlijke focus en een gedragen verhaal. We halen persoonlijke ervaringen en belevingen op en maken patronen en gezamenlijke ambities zichtbaar. Zo werk je samen aan een krachtige toekomstgerichte visie en strategie. Als er ooit een geschikt moment was om te werken aan verbinding, menselijkheid en inspiratie, dan is dat nu.
It’s through the cracks that the light shines in.